MEDITATIE AVOND 1 SEPTEMBER | NIET WETEN
HET VERHAAL VAN DE BOER, ZIJN ZOON EN HET PAARD
In China woonde een oude, wijze boer en alles wat hij bezat was zijn huis, zijn zoon en zijn paard. Zijn zoon en zijn paard waren dan ook erg belangrijk voor zijn levensonderhoud.
Op een dag brak zijn paard door een omheining en loopt weg. De buurman van de boer komt langs en zegt: “Ik vind het zo erg voor je dat je paard is weggelopen. Het paard was je meest waardevolle bezit.” Waarop de boer zegt: “Wie weet wat goed of slecht is?”.
Maar het paard komt de volgende dag terug en hij brengt 12 wilde paarden mee. De buurman komt terug om het te vieren: “Gefeliciteerd met je geweldige fortuin!” En de boer antwoordt opnieuw: “Wie weet wat goed of slecht is?”.
En de volgende dag temt de zoon van de boer een van de wilde paarden, maar hij wordt geworpen en breekt zijn been. Opnieuw komt de buurman terug: “Het spijt me van je zoon.” En weer zegt de boer: “Wie weet wat goed of slecht is?”
De volgende dag komt het leger naar het dorp van de boer om alle jonge mannen op te halen, om te gaan vechten in de oorlog. De zoon van de boer hoeft niet mee omdat hij beide benen gebroken heeft.
En dit verhaal kan zo doorgaan. Goed. Slecht. Wie weet?
NIET * WETEN IN MINDFULNESS
Wanneer we samenkomen om te mediteren, brengen we vaak een verlangen mee om iets te bereiken: rust, inzicht, verlichting 😉 of misschien een antwoord op een vraag in ons leven. Maar een van de kernhoudingen in mindfulness is niet-weten.
Niet-weten is niet hetzelfde als onwetendheid of domheid. Het is eerder een bewuste keuze om onze vanzelfsprekende oordelen en zekerheden even los te laten. In plaats van te denken dat we al weten wat er gaande is, openen we ons voor de ervaring zoals die zich nu aandient.
Als we kijken naar de 7 houdingskwaliteiten van mindfulness die Jon Kabat-Zinn beschrijft, zien we dat niet-weten er eigenlijk doorheen geweven is. Ze passen alle 7, ik licht er hier 4 toe:
Frisse blik (beginnersgeest): Dit is misschien wel de kern van niet-weten. Elke ademhaling, elk geluid, elk gevoel kan ons opnieuw verrassen, als we bereid zijn het te ontmoeten alsof het voor de eerste keer is.
Niet-oordelen: Als we niet-weten toelaten, hoeven we niet meteen een label te plakken op wat we ervaren: goed of fout, prettig of onprettig. We laten de ervaring gewoon zijn.
Vertrouwen: Niet-weten vraagt om vertrouwen dat het leven zich ontvouwt, ook zonder dat wij alles onder controle hebben of hoeven te begrijpen.
Niet-streven: Als we niet-weten toelaten, hoeven we nergens heen, niets te bereiken. Het moment zelf is genoeg.
Niet-weten opent zo een houding van NIEUWSGIERIGHEID en VERWONDERING.
Het is alsof we weer even met kinderogen kijken: niet om alles te verklaren, maar om het te ervaren.
Jeff Foster heeft een gedicht geschreven over niet-weten (Nederlandse vertaling door Gerjan Schoemaker):
DE POORT VAN HET NIET WETEN
Wanneer je Niet Weet,
is er een scheur in de illusie van de geest.
En je kunt doordrongen worden
door een heel universum.
Niet Weten is geen onwetendheid.
Noch is het domheid.
Het is nieuwsgierigheid. Het is verwondering.
Het is de ontspanning van het afgescheiden ‘ik’,
en de aanwezigheid van grote compassie.
Wanneer je Niet Weet kun je binnengegaan worden
door een vermoeide zon die explodeert in roden en oranjes,
door een gele maan en een biljoen verre sterren,
zo ver en toch zo dichtbij,
zo afstandelijk en toch zo hier.
Kennis zal je er niet brengen.
Het ‘ik’ kan het niet begrijpen.
Niet Weten is de poort.
Geef je over aan de maan.