‘Grief is the land between your old life and your new life’, zei Elisabeth Gilbert zo mooi tijdens haar lezing in het concertgebouw afgelopen maandag.
Op 4 mei is het drie jaar geleden dat mijn moeder is overleden en laatst merkte ik dat er een verschuiving heeft plaatsgevonden in dat ‘land van grief’. Waar ik eerst vooral veel verdriet en onmacht voelde, voel ik nu vooral dankbaarheid. Niet alleen naar mijn moeder, maar ook naar mijn vader (overleden 23 juli 1988) en mijn jeugd, het gezin waarin ik ben opgegroeid. Er is nog steeds regelmatig een gevoel van gemis en ook had ik gewild dat sommige dingen anders waren gelopen en/of gedaan vroeger, maar – zoals zo vaak met gevoelens – bestaat het naast elkaar en kan ik er ook de schoonheid van inzien.
Zo kan ik vreugde voelen voor de kennis die ik heb van wilde bloemen: Op zondagen als ik met mijn moeder mijn zus ging ophalen, plukten we rond deze tijd van het jaar vaak prachtige veldboeketten en bij thuiskomt ging mijn vader die boeketten determineren. De plantenboeken werden uit de boekenkast gepakt en iedere bloem werd opgezocht, gevolgd door een vaste aanvulling van mijn vader: kijk, deze heet Zuring, zeg na: Zuring. En deze witte bloemen heten Fluitenkruid, zeg na: Fluitenkruid. Heel vervelend soms als beginnende puber, maar kennis van wilde bloemen heb ik nu wel, hahaha 🙂
Bij het omgaan met rouw, verdriet, onmacht en alle bijkomende emoties, heeft mindfulness mij enorm geholpen. Ik was me bewust van de pijn, het lijden, het grote verlies en kon ermee zijn. Soms kon ik er ook helemaal niet mee zijn! En dan kon ik toch ook dáár weer mee zijn… Volgens de Boeddha is lijden een gegeven, maar je hebt wel een keuze in hoe jouw houding is ten opzichte van dat lijden. Kan ik zien dat er lijden is: verlies van degene die mij zo dierbaar is én kan ik ook zien dat mijn houding dat lijden soms groter maakt: gedachten als ‘ik wil haar zo graag weer even bellen’, ‘waarom is ze er niet meer’. En kan je ook dàn liefdevol naar mezelf kijken, mezelf omarmen, mezelf niet veroordelen?
Vaak heb ik gedacht dat ik ‘er wat mee moest doen’. In therapie gaan, oude wonden healen en/of andere dingen oplossen. Totdat ik me bewust werd, dat ook dat allemaal weerstand was tegen wat het huidige moment liet zien: pijn en verdriet. Misschien had het me allemaal wel geholpen hoor en als het iemand anders helpt, zeker doen, maar voor mij hielp vooral het ZIEN van dat alles, het ZIJN met dat alles en het VERTROUWEN dat dat voldoende was. Meditatieleraar Dingeman Boot zei een keer tegen me: ‘Als je een wondje op je arm hebt, vertrouw je je lichaam dat hij weet hoe hij dat beter kan maken. Nu heb je een wondje op je ziel, vertrouw ook nu dat het geheeld mag worden.’ Drie jaar verder, is er een verandering voelbaar en ook dat stemt me dankbaar.