Afgelopen weekend was ik op retraite bij Frits Koster. Ik wilde al lange tijd een retraite bij hem volgen, maar die zitten vaak heel snel vol en ik ben zelf niet zo van ver vooruit plannen. Dit weekend kwam ‘ineens’ op mij pad en was ook nog vlakbij, in Leiden.
Het thema van het weekend was ‘Mindfulness en de vier Levensvrienden’. In de boeddhistische psychologie worden die ook wel de vier Brahma Vihara’s genoemd: VRIENDELIJKHEID, COMPASSIE, MEDEVREUGDE en GELIJKMOEDIGHEID. Naast zit- en loopmeditatie ook interpersoonlijke mindfulness. Het was voor mij alweer een poosje geleden dat ik laatstgenoemde had beoefend. Je zit dan tegenover een ander persoon en verkend een vraag door middel van mindful spreken en luisteren. Eerst spreekt de een, ongeveer 3 minuten, en daarna de ander. Als je luistert hoef je niet verbaal te reageren, hooguit non-verbaal en onderzoek je wat er allemaal bij jezelf gebeurt. Wat ervaar je allemaal terwijl je luistert, fysiek, mentaal en emotioneel.
Het viel me weer op dat er zoveel gebeurt! De neiging om te reageren als ik iets herkende in wat de ander vertelde, de neiging om te troosten als iets me raakte, het afdwalen in mijn eigen gedachten, het afgeleid worden door andere geluiden in de ruimte en mijn oordelende geest daarover, het mijn-best-doen om goed op te letten en de bewustwording dat ik ook mijn aandacht bij mezelf mocht houden en een ontspannen houding aan mocht nemen. En bij het spreken: het voelen van rust om me niet te hoeven haasten met de zinnen omdat ik misschien onderbroken zou worden, het ongemak als ik niks meer te vertellen had en een stilte liet vallen, maar vooral het gevoel te krijgen écht gehoord te worden.
Over deze beoefening is een keer de uitspraak gedaan: ‘Je hebt me zichtbaar geluisterd’. Dat vind ik zo mooi gezegd en zo voelde dat voor mij ook. Door echt de tijd te krijgen om te praten, zeker wetende dat er naar je geluisterd word, gaf mij het gevoel dat ik echt gezien werd – dat ik zichtbaar was.
Zaterdag, toen we het hadden over de vier Brahma Vihara’s, spraken we ook over mildheid. Dat mildheid zo helpend kan zijn bij alles wat je ervaart. Frits Koster noemde de prachtige quote: ‘Mildheid is als sneeuw, het maakt alles wat het bedekt een beetje mooier.’ Zondagochtend ging ik de deur uit om naar de tweede dag te gaan en wat zag ik: SNEEUW!
Wat kan het leven toch wonderlijk zijn…